Logo kdcl img

Autonoom Varen in Zeeland – kansen in onderwijs en vervoerketens-

Het project Field Lab Autonomous Shipping Technology (FAST)...
07 mei 2024 / 1390

Het project Field Lab Autonomous Shipping Technology (FAST) werd eind 2023 afgerond, en de HZ University of Applied Sciences kan terugkijken op een vruchtbare samenwerking die heeft geresulteerd in indrukwekkende prestaties. In hoog tempo heeft FAST een open innovatieplatform tot stand gebracht, waarin kennisinstellingen, overheden, de toeristische en logistieke sectoren, en technologieaanbieders gezamenlijk hebben gewerkt aan innovatie en het testen van autonome vaartechnologieën. Tijdens dit proces is ook waardevolle kennis vergaard over het gebruik van digitale technologieën zoals Artificial Intelligence en Robotics.

Projectresultaten

Verscheidene activiteiten van FAST sluiten nauw aan bij de ambities van specifieke onderzoeksgroepen van de HZ University of Applied Sciences. Dit heeft geleid tot uitstekende resultaten op verschillende gebieden van het project, met name opvallend in onderzoek naar autonoom varen, mobiliteit, toerisme en evaluaties van gebruiksscenario's voor logistieke ketens.

Autonoom Varen in Onderzoek en Onderwijs

HZ University of Applied Sciences werkte nauw samen met haar belangrijkste projectpartner, het Research Lab Autonomous Shipping (RAS), gevestigd aan de Technische Universiteit Delft. In de beginfase van het project werden diverse actielijnen gedefinieerd om verschillende aspecten van autonoom varen aan te pakken:

  1. Het verbeteren van autonome schepen in het laboratorium, die worden gebruikt binnen de masteropleidingen Maritieme Technologie en Mechatronica. MSc-studenten van Marine Mechatronics profiteren nu van de implementatie van het Optitrack-systeem in laboratoriumboten.
  2. In het kader van toegepast onderzoek naar machinale objectherkenning, ook bekend als Situational Awareness, teams van zowel HZ University of Applied Sciences als de Technische Universiteit Delft pasten state-of-the-art kennis toe in tastbare computer vision-modules die werden getest in echte omgevingen. Teams leerden over de datavereisten om AI-modellen te trainen en hoe ze dit bruikbaar konden maken in een sensor-box hardware. Enkele inzichten worden gedeeld in het artikel van Sinke & Beckers (2023).
  3. Het ontwerpen door studenten of personeel van kleine en echte boten met mogelijkheden voor geautomatiseerde pilootsystemen en automatische besturingssystemen. De eerste experimenten uitgevoerd in de zomer van 2023 van een boot met automatische padvolging zijn gedocumenteerd in het rapport 'Experimental Automatic Steering Control in a real-scale boat' (link hier). Deze stappen in het bouwen van platforms op ware grootte hebben geleid tot essentiële apparatuur voor toekomstig onderzoek op dit gebied aan de HZ University of Applied Sciences.

Deze succesvolle samenwerking zal mogelijk worden voortgezet in een FAST 2.0-project.

Toeristische arrangementen autonome pontjes

Om de kansen voor de ontwikkeling en toepassing van autonoom varen in Zeeland te verkennen, heeft het HZ Kenniscentrum Kusttoerisme en HZ Kenniscentrum Innoveren en Ondernemen co-creatie sessies georganiseerd met diverse spelers uit de toerisme- en recreatiesector en regionale overheden. Hieruit zijn vier conceptideeën voortgekomen, waarvan er later drie zijn uitgewerkt en besproken tijdens een workshop met pontjeseigenaren en regionale overheden, om uiteindelijk tot een implementatieroadmap te komen.

Hierdoor zijn de benodigde bouwstenen inzichtelijk geworden, wat heeft geresulteerd in een samenvattende roadmap. Deze roadmap illustreert op een eenvoudige manier de te nemen stappen en dient als leidraad voor verdere uitwerking van de concepten. Meer informatie bij de eindrapportage Autonoom Varen - verkennend onderzoek naar de kansen voor autonoom varen in het Zeeuwse vrijetijdsdomein, toegankelijk in HBO Kennisbank.

Onderzoek use cases autonoom varen in de logistiek

Een van de doelen van FAST was het begrijpen van de implicaties in logistieke ketens als gevolg van de adoptie van autonoom varen. Zelfs als deze technologie vandaag de dag niet op grote schaal wordt geïmplementeerd, is de analyse van de gevolgen in de logistieke sector een relevant studiegebied. Het projectteam en externe deelnemers bestonden uit terminals, scheepvaartbedrijven, en vaarweg- en havenbeheerders.

Een point-to-point use case werd uitgevoerd met partner Vlaeynatie in het Kanaal van Gent naar Terneuzen. Dit resulteerde in positieve business cases en de case kreeg aandacht op internationale publieksevenementen. Diverse deskundigen op nautisch gebied (Seafar, Rijkswaterstaat, North Sea Port) en logistiek namen deel. Een positieve business case evaluatie voor korte afstanden wordt gepresenteerd in het werk van Caballero-Rosas & Verduijn (2023).

Er werden ook analyses uitgevoerd om te begrijpen welke factoren van adoptie bestaan in de regio Zeeland om de adoptie van slimme scheepvaart te versnellen (zie het rapport McCaffrey & Caballero (2023), link hier), evenals een kwantitatieve analyse van de operationele kosten voor het vervoeren van lading van de regio Zeeland naar de zeehavens van Antwerpen en Rotterdam met autonome modules.

Erkenning

Het project F.A.S.T. is mede mogelijk gemaakt door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling in het kader van REACT-EU.